Ήρθε το τέλος των δημοσκοπήσεων;

Γράφει ο Ανδρέας Κάτσενος, Δημοσιογράφος

 Η δημοσκοπική αποτυχία των εταιριών μήπως σημαίνει το τέλος των δημοσκοπήσεων; Μήπως οι εταιρίες αδυνατούν να συμπεριφερθούν ξεκομμένες από την επιρροή των κομμάτων και τελικά απέκρυψαν την πραγματική εικόνα στο εκλογικό σώμα; Ή μήπως τα δημοσκοπικά εργαλεία και τα μοντέλα πρόβλεψης  που χρησιμοποιούν είναι ξεπερασμένα με αποτέλεσμα να πέφτουν έξω;

Ό,τι κι αν συμβαίνει τα  αποτελέσματα των εθνικών εκλογών της 21ης Μαΐου, για ακόμα μια φορά, εκθέτουν ανεπανόρθωτα τις εταιρίες της κοινής γνώμης, οι οποίες βρίσκονται σε οριακό υπαρξιακό σημείο.

Οι δημοσκοπήσεις είναι εργαλεία που καταγράφουν τις τάσεις τη συγκεκριμένη στιγμή που διενεργούνται. Δεν αποτελούν κάλπη. Παρά ταύτα όλες οι δημοσκοπήσεις έπεσαν τραγικά έξω. Πριν τη διενέργεια των εκλογών έδιναν διαφορές μεταξύ Νέας Δημοκρατίας και ΣΥΡΙΖΑ, που έφτασαν μέχρι και 7,2 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ από τα exit polls προέκυπτε διαφορά της τάξεως των δέκα μονάδων με υψηλότερο για τη Ν.Δ. το 37-38% και για το ΣΥΡΙΖΑ 2027-29%. Τελικά όταν ολοκληρώθηκε η καταμέτρηση των ψήφων η διαφορά εκτινάχτηκε πάνω από τις 20 μονάδες.

Οι εταιρείες είναι εκτεθειμένες. Το σενάριο που ακούστηκε ότι οι έρευνες έδιναν τάσεις για μεγάλη διαφορά 20 ποσοστιαίων μονάδων, αλλά δεν τις έβγαλαν γιατί φοβήθηκαν ότι θα τους λυντσάριζαν οι οπαδοί του ΣΥΡΖΑ, μάλλον μοιάζει με ανέκδοτο. Η εκφορά αυτής της  εκδοχής αποκαλύπτει την έλλειψη ανεξαρτησίας των εταιριών απέναντι στους κομματικούς οργανισμούς για λογαριασμό των οποίων ενεργούν.

Εάν πράγματι συνέβη κάτι τέτοιο, τότε οι εταιρίες ομολογούν ότι έδιναν ψεύτικα στοιχεία στην κοινή γνώμη. Άρα την εξαπατούσαν. Οπότε διαμόρφωναν μια πλασματική εικόνα και μπορεί να διαμόρφωσαν και το εκλογικό αποτέλεσμα. Σε κάθε περίπτωση αυτό δεν είναι καν δικαιολογία πειστική.

Ακόμα και τα exit polls πήγαν… περίπατο. Άρα κάτι φταίει. Μάλλον το καράβι στραβά αρμενίζει και δεν είναι μόνο ο γιαλός. Που σημαίνει ότι τα μοντέλα πρόβλεψης στην Ελλάδα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις Εθνικές Εκλογές.

Οι πολίτες δεν εμπιστεύονται τις έρευνες γιατί απλούστατα χρόνια τώρα από δική τους υπαιτιότητα έχουν χάσει την αξιοπιστία τους. Οφείλουν άμεσα να αναζητήσουν τα αίτια της μεγάλης απόκλισης. Να πάψουν να λειτουργούν συντεχνιακά και όταν πρόκειται για εθνικές εκλογές να εργάζονται αποκλειστικά για την ορθή ενημέρωση των πολιτών και όχι το πως θα χαϊδέψουν τα αυτιά εκείνων που τις παραγγέλνουν. Ενδεχομένως να εκσυγχρονίσουν τα μοντέλα πρόγνωσης γιατί υπάρχουν άριστοι επιστήμονες που απασχολούνται και που  εργάζονται σε αυτές τις εταιρίες.

Είναι η τελευταία ευκαιρία του κλάδου να ανασυνταχθεί και να επιστρέψει με αξιοπιστία στην αγορά, ώστε να αποκτήσει ξανά τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Οι δημοσκοπήσεις δεν πέθαναν. Αρκεί να αλλάξουν ρότα και μεθοδολογία πρόβλεψης, ώστε να είναι πραγματικά εργαλεία ουσιαστικής δουλειάς.