30.1.2016

της Σοφίας Μπασκάκη

Ο κόσμος χάνεται από όσα καθημερινά συμβαίνουν και πρωτοσέλιδο στο αμερικανικό περιοδικό Time έγινε η αλλαγή της Barbie, της κούκλας που μεγάλωσε γενιές και γενιές κοριτσιών γαλουχώντας τα με το πρότυπο του τέλειου σώματος και του ξανθού μαλλιού, γιατί για μυαλό δεν έκανε ποτέ κανείς λόγο. Η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου, καθώς η κούλα αλλάζει και προσαρμόζεται σύμφωνα με τις απαιτήσεις των καιρών, που αποδέχονται τη γυναίκα μέσα από την δική της “διαφορετικότητα” καταρρίπτοντας τα σέξι πρότυπα  που όρισε το κατεστημένο της βιομηχανίας.

Το αμερικάνικο όνειρο που καθιέρωσε τη γυναίκα μέσα από την τελειότητα του κορμιού της, έρχεται τώρα μέσα από την Barbie να αποδεσμεύσει και να απελευθερώσει την γυναίκα από την πλασαρισμένη “βιτρίνα” που επί χρόνια προσπαθεί να προβάλλει, ώστε να γίνει κοινωνικά και σεξουαλικά αποδεκτή ως θηλυκό, ως επαγγελματίας, ως σύζυγος, ακόμα και ως μητέρα. Κατασκευασμένα πρότυπα που τα ανεβάζουν και τα κατεβάζουν ανάλογα με τις ανάγκες της εμπορικότητας.

Από τότε που πρώτο φτιάχτηκε, το Μάρτιο του 1959, η Barbie, δεν ξέφυγε ποτέ από τις άριστες και ιδανικές αναλογίες της. Στη διάρκεια των δεκαετιών που πέρασαν κυκλοφόρησε εκφράζοντας διάφορους τύπους επαγγελματικών και καθημερινών δραστηριοτήτων, χωρίς όμως να χάσει ποτέ την ελκυστικότητα της, δημιουργώντας έτσι έναν τύπο γυναίκας που πολλές ζήλεψαν αλλά δεν είχαν.

Η Barbie στα 56 της χρόνια, αποκτά καμπύλες, γίνεται πιο μικροκαμωμένη, ή ψηλή, κυκλοφορεί σε 7 διαφορετικούς τόνους στο χρώμα του δέρματος, 18 χρώματα ματιών και 18 στιλ μαλλιών, καθώς όπως εξήγησε σε ανακοίνωσή του ο Ρίτσαρντ Ντίκσον, διευθύνων σύμβουλος της Mattel, «Η Barbie είναι η αντανάκλαση του κόσμου που βλέπουν γύρω τους τα μικρά κορίτσια».

Κι εδώ τίθεται το ερώτημα γιατί τα μικρά κορίτσια πρέπει να βλέπουν την αντανάκλαση του κόσμου μέσα από μια κούκλα και να μεγαλώνουν μέσα από αυτό το “φτιαχτό” πρότυπο; Γιατί πρέπει να τους κλείνουμε τα μάτια σε ότι πραγματικά συμβαίνει γύρο τους; Ο κόσμος είναι άσχημος και όμορφος, σκληρός και ανθρώπινος, μέσα από το κράμα των αντιθέσεων που καλούμαστε να γεφυρώσουμε.

Τα κορίτσια και όλα τα παιδιά χρειάζονται να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση και αυτογνωσία ώστε να καταφέρουν να σταθούν μέσα στους διχασμούς που τα περιβάλλουν. Με γνώση και ξεκάθαρη εικόνα, όχι με πρότυπα σε λανθάνουσα μορφή. Ποια κούκλα μπορεί να αποτυπώσει την πραγματικότητα; Μήπως θα δούμε την Barbie πρόσφυγα να θαλασσοπνίγεται ή να σκίζει τις σάρκες της μέσα στη δίνη του πολέμου; Ή μήπως θα τη δούμε ποτέ σε απόγνωση να κοιμάται στο δρόμο ψάχνοντας για φαγητό στα σκουπίδια; Όσα χρώματα ματιών και αν αλλάξει θα δούμε ποτέ τον τρόμο στο βλέμμα της, όπως τον βιώνουν πολλές γυναίκες; Ακόμα και αν γίνει αυτό, προς χάρη του κέρδους, δεν θα είναι βέβηλο;

Και επιτέλους πότε η Barbie θα “βάλλει μυαλό”; Τόσες δεκαετίες μια εμφάνιση δείχνει και τώρα ακόμα που προσπαθεί η βιομηχανία να την προσαρμόσει στα δεδομένα των καιρών, αλλάζει τα εξωτερικά χαρακτηριστικά της. Για τον τρόπο σκέψης και την πνευματική της κατάσταση κανείς ποτέ δεν μας μίλησε. Ή μήπως δεν πρέπει να μεγαλώνουμε σκεπτόμενα κορίτσια;