Αλλάζουν όλα για την εκλογή Δημάρχων και Περιφερειαρχών, καθώς καταργείται ο δεύτερος γύρος και μειώνεται το ποσοστό για την εκλογή των νέων αιρετών.
Ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος, στο σχέδιο νόμου που έχει θέσει προς διαβούλευση στους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και παρουσίασε το συνέδριο της ΚΕΔΕ τον περασμένο Νοέμβριο στη Ρόδο, φέρεται αποφασισμένος να τα αλλάξει όλα στις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές.
Ήδη έχει προχωρήσει στην καθιέρωση του θεσμού της δίμηνης λογοδοσίας στους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ένας θεσμός που δεν δείχνει να έχει θετικά αποτελέσματα αλλά και στην αλλαγή του Κανονισμού Λειτουργίας των Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων που και αυτός έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Βολεύει, πάντως, τους νυν αιρετούς, οι οποίοι περνούν εξ απαλών ονύχων τις συνεδριάσεις.
Οι κύριες αλλαγές που προωθούνται είναι η κατάργηση του Β΄ γύρου των Αυτοδιοικητικών εκλογών και η μείωση του ποσοστού εκλογής Οι δημοτικές και περιφερειακές αρχές της χώρας θα εκλέγονται σε έναν και μόνο γύρο.
Σύμφωνα με την αρχική πρόταση του Θ. Λιβάνιου ο εκλογέας θα έχει τη δυνατότητα επιλογής και δεύτερου συνδυασμού, στο ίδιο ψηφοδέλτιο. Σε περίπτωση που κανένας συνδυασμός δεν συγκεντρώσει το ποσοστό πλειοψηφίας που θα οριστεί, οι δύο πρώτοι σε ψήφους συνδυασμοί προκρίνονται στη δεύτερη φάση καταμέτρησης. Οι δεύτερες ψήφοι (δεύτερη επιλογή) των ψηφοδελτίων των συνδυασμών, που μένουν εκτός της δεύτερης φάσης, προστίθενται στις ψήφους των δύο πρώτων συνδυασμών.
Επιτυχών συνδυασμός θα ανακηρύσσεται όποιος έχει συγκεντρώσει α) κατά την πρώτη φάση, το εκλογικό όριο ψήφων επί των εγκύρων της πρώτης επιλογής ή β) κατά τη δεύτερη φάση, τις περισσότερες ψήφους μεταξύ των δύο πρώτων συνδυασμών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι δεύτερες ψήφοι των ψηφοδελτίων των συνδυασμών που αποκλείστηκαν από τη δεύτερη φάση.
Όσον αφορά το εκλογικό όριο που σήμερα είναι στο 50+1 σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού θα μειωθεί μεταξύ 42% και 44%.
Να υπενθυμίσουμε ότι το 42% που προέβλεπε ο νόμος Παυλόπουλου (ν.3463/06) για την εκλογή Δημάρχων και Περιφερειαρχών κρίθηκε ως οριακά συνταγματικό από την Ολομέλεια του Σ τ Ε το 2009. Άρα η πρόταση του γαλάζιων αιρετών να οριστεί το 40% είναι αδύνατον να γίνει αποδεκτό.
Επίσης θεωρείται βέβαιον ότι θα καταργηθούν και τα Τοπικά Συμβούλια στους Δήμους, τα οποία επί της ουσίας είχαν γνωμοδοτικό χαρακτήρα παρά ουσιαστικό με περιορισμένες αρμοδιότητες και δυνατότητες.
Μένει να δούμε το τελικό κείμενο πως θα διαμορφωθεί και πως θα έρθει στη Βουλή προς ψήφιση εκτιμώντας ότι θα υπάρξουν σοβαρές ενστάσεις από την πλευρά των κομμάτων της αντιπολίτευσης τα οποία δηλώνουν ότι με τις αλλαγές αυτές μειώνεται η δημοκρατική εκπροσώπηση και βούληση των πολιτών, αλλά και η λειτουργική δυνατότητα των ΟΤΑ Α’ και Β΄ βαθμού
Σε κάθε περίπτωση ειδικοί περί την Αυτοδιοίκηση εκτιμούν ότι οι αλλαγές που σχεδιάζονται ουσιαστικά είναι «ένα δώρο» της κυβέρνησης, υπέρ των υπαρχόντων συνδυασμών που έχουν εκλεγεί στις Αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023.