22.12.2015

Μέχρι στιγμής αποφεύγει το υπουργείο Οικονομικών το «ναρκοπέδιο» της αναγκαίας αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών τιμών, αφού προμηνύονται νέες μειώσεις παντού, σύμφωνα με το πόρισμα των ειδικών επιτροπών, μέχρι και σε περιοχές όπου οι εμπορικές τιμές δείχνουν να παραμένουν σε υψηλότερα επίπεδα των Τιμών Ζώνης.

Η μεσοσταθμική μείωση στις αντικειμενικές αξίες, μετά από σειρά διαβουλεύσεων,  θα φτάσει στο 20% κατά μέσο όρο, αν και αρχικά η εισήγηση της Επιτροπής ήταν για μεσοσταθμική μείωση 40%. Το γεγονός αυτό γεννά το ερώτημα σχετικά με το πώς θα «κλειδώσει» την είσπραξη 2,650 δις. ευρώ και το 2016 από το φόρο ακινήτων.

Η συγκρότηση της Επιτροπής για την Αθήνα έγινε στις 23 Νοεμβρίου, με αποτέλεσμα η ανάλυση της κατάστασης να μην έχει γίνει ανά περιοχή, όπως συνέβαινε στο παρελθόν, αλλά οριζόντια, αφού ο χρόνος δεν επαρκούσε. Στην ίδια λογική κινήθηκαν και οι Επιτροπές στη Θεσσαλονίκη, στον Πειραιά και στην Πάτρα

Με αυτό το δεδομένο η Αθήνα χωρίστηκε σε 8 Ζώνες, με βάση τις Τιμές Ζώνης και όχι ανά περιοχή, ως εξής:

• 600- 1.000 ευρώ/τ.μ.
• 050- 1.500 ευρώ/τ.μ.
• 550- 2.000 ευρώ/τ.μ.
• 050- 2.500 ευρώ/τ.μ.
• 550- 3.000 ευρώ/τ.μ.
• 050- 3.500 ευρώ/τ.μ.
• 550- 4.000 ευρώ/τ.μ.
• 050 ευρώ/τ.μ. και άνω

Μέλη της Επιτροπής, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, στη διαβούλευση για το ποσοστό της μείωσης δεν ελήφθησαν υπόψη μόνο τα δεδομένα της αγοράς (συμβόλαια) αλλά συνυπολογίστηκαν και οι επιπτώσεις στις τράπεζες, οι οποίες ως γνωστόν εγγράφουν στα βιβλία τους τις αξίες των υποθηκών, με βάση τα δεδομένα του 2007.

Αναλυτικότερα, στις “φτηνές” περιοχές, εκεί δηλαδή όπου οι Τιμές Ζώνης φτάνουν στα περίπου 1.000 ευρώ, η εισήγηση είναι για μείωση 5%, με εξαίρεση τις πολύ χαμηλές Τιμές (περίπου 600 ευρώ/τ.μ.), οι οποίες θα παραμείνουν στα σημερινά επίπεδα.

Η εισήγηση αυτή έχει έντονο πολιτικό “χρώμα”, αφού ως γνωστόν σε αυτές τις περιοχές οι εμπορικές τιμές διαμορφώνονται σε υψηλότερα επίπεδα των αντικειμενικών αξιών και αυτό με αυστηρά οικονομικούς όρους θα έπρεπε να οδηγήσει σε αυξήσεις αξιών στις εν λόγω περιοχές. Υπενθυμίζουμε ότι όταν ξεκίνησαν οι συζητήσεις με την Τρόικα για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, αυτό ήταν το πρόβλημα και της προηγούμενης κυβέρνησης,

Όσον αφορά στις “μεσαίες” περιοχές (1.550- 3.000 ευρώ/τ.μ.), οι οποίες αποτελούν τον βασικό όγκο των αστικών ακινήτων, η εισήγηση της Επιτροπής είναι για μείωση 15- 20%, κάτι που δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

Σχετικά με τις “ακριβές” περιοχές, η τελική εισήγηση είναι για μείωση 10%, ενώ η αρχική εισήγηση ήταν για μειώσεις 20- 30%, δίνοντας και σε αυτή την περίπτωση πολιτικό “χρώμα”, με δεδομένο ότι τα στοιχεία της αγοράς δείχνουν πολύ μεγαλύτερες μειώσεις των εμπορικών τιμών.

Σε περίπτωση που το υπουργείο Οικονομικών υιοθετήσει εν τέλει πλήρως αυτές τις εισηγήσεις, θα πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα για το  πώς ακριβώς θα διαμορφωθεί ο φόρος ακινήτων του 2016, ο οποίος θα διαδεχθεί τον ΕΝΦΙΑ.

Μέσα στις προθέσεις του οικονομικού επιτελείου είναι να μεταφέρει βάρη στους “έχοντες”, ωστόσο, σύμφωνα με τις επισημάνσεις παραγόντων που διαθέτουν άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές, σε μια τέτοια περίπτωση θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το ποσοστό εισπραξιμότητας θα παραμείνει στα σημερινά υψηλά επίπεδα του 82%.

Παράλληλα σε μεγάλο προβληματισμό βρίσκονται Μέλη της Επιτροπής σχετικά με το πώς θα επηρεαστούν και οι υπόλοιποι φόροι ακινήτων, όπως τα αφορολόγητα για τις πάσης φύσεως μεταβιβάσεις (αγορά πρώτης κατοικίας, γονικές παροχές, δωρεές, κληρονομιές), ενώ θίγεται και μια ακόμα παράμετρος που αφορά στους πλειστηριασμούς κύριας κατοικίας, αφού κάθε αλλαγή στις Τιμές Ζώνης θα συμπαρασύρει και τα όρια προστασίας.