Η Κοίμησης της Θειοτόκου, γεγονός αναμφισβήτητο, το οποίο από την ιερά παράδοση πέρασε στη διδασκαλία Ορθιοδόξου Εκλκλησίας, είναι η μεγαλύτερη Θρομητορική γιορτή της πίστεώς μας.
Μιλούν για τη μετάστασή της ο Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, ο Αγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, ο Μόδεστος Ιερουσαλήμων, ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός και πολλοί άλλοι πατέρες που μας επιβεβαίωνουν το αληθέστατο του γεγονότος.
Είναι το Πάσχα του καλοκαιριού που έρχεται να μας υπενθυμίσει την μετάσταση της Θεομήτοροτος το 44 μχ. προς τους ουρανούς. Τη διάβασή της «εκ του θανάτου προς την ζωήν». Πως η πηγή της ζωής όπως λέει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός πηγαίνει προς την ζωήν περνώντας από τον Θάνατο». Μάλιστα ηπαράδοση λέγεται ότι ο ίδιος ο Χριστός κατήλθε στη γη και παρέλαβε την Αγία Μητέρα του.
Είναι το δεύτερο Πάσχα, άγιο, άμωμο, ζωοποιό για τον ανθρώπινο γένος, γιατί πράγματι «νενίκηνται της φύσεως οι όροι». Ο θάνατος της Παρθένου Μαρίας υπερβασίνει τον θάνατο και γι αυτό λέγεται Κοίμησης, θεία μετάστασις και εκδημία η ενδημία προς Κύριο,ν που μεταβιβάζει το θάνατο σε αιώναι ζωή.
Ο άγιος Γεροντας Εφραίμ της Ι. Μονής Βατοπαιδίου αναφέρει «Η Παρθένος ήταν εκείνο το ιδιαίτερο δημιούργημα του Θεού που υπερέβη όλους τους ανθρώπους και αγγέλους. Αυτή μόνη από τους ανθρώπους έζησε βίο πανάμωμο, και το ακατάληπτο για όλα τα λογικά όντα, κατέστη Μητέρα του Θεού.
Επειδή δεν είχε ποτέ αμαρτήσει, δεν υποχώρησε σε κάποιο φιλήδονο λογισμό δικαίως και δεν έζησε επί της γής με οδύνες της σαρκός, με ασθένειες.
Αν και είχε σώμα ζωαρχικό εν τούτοις ως άνθρωπος υπέρχεται στην ασθένεια του θανάτου και πεθαίνει. Χωρίς όμως να χωρισθεί η ψυχή και το σώμα Της από τον Θεό· λύνεται προσωρινά ο σύνδεσμος που τα ενώνει μεταξύ τους, όπως είχε γίνει και με τον Χριστό».
«Μετά τον θάνατο η ψυχή Της ενώνεται αμέσως με τον Χριστό. Διότι ο Κύριος κατά την ώρα της Κοιμήσεως της Μητέρας Του συνοδευόμενος από τα υπερκόσμια τάγματα των αγγέλων και αγίων παίρνει την ιερά ψυχή Της όχι απλώς στον ουρανό, αλλά «έως αυτού του βασιλικού θρόνου Του, εις τα επουράνια Άγια των Αγίων», όπως αναφέρει ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.
‘Οπως αναφέρει η ιερά παράδοση της Εκκλησίας μας μάρτυρας αυτής της αναστάσεως-μεταστάσεως της Θεοτόκου είναι ο απόστολος Θωμάς, ο οποίος δεν παρευρισκόταν στην οσία ταφή Της, αλλά ερχόμενος καθυστερημένος ως συνήθως, μετά από τρεις ημέρες, και μετά από παράκλησή του ανοίγουν οι υπόλοιποι απόστολοι τον τάφο και δεν βρίσκουν το θεοδόξαστο εκείνο σώμα.
Βλέπουν όμως την Θεοτόκο να ανεβαίνει στους ουρανούς και να παραδίδει στον απόστολο Θωμά την Τιμία και Αγία Της Ζώνη ως τεκμήριο της μεταστάσεώς Της, κάτι αντίστοιχο που είχε γίνει και με την ψηλάφηση του Κυρίου από τον ίδιο απόστολο.
Ο άγιος Ανδρέας Κρήτης λέει ότι το αδιάφθορο της παρθενίας της Θεοτόκου κατά την γέννηση του Χριστού έχει ως φυσικό επακόλουθο και την μή διαφθορά του σώματός Της κατά την ώρα του θανάτου. «Ο τόκος διέφυγε την φθορά και ο τάφος δεν δέχτηκε την διαφθορά».
Η Παναγία Θεοτόκος μετά την κοίμησή Της καθίσταται η Μητέρα της νέας κτίσεως, της Εκκλησίας του Χριστού.
Η εκκλησία μας εορτάζει, με κάθε λαμπρότητα, σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας, από την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο, μέχρι την Μεγαλόχαρη στην Τήνο, και την Εκατοπυλιανή στην Πάρο, την Παναγία στη Μονή Βρυούλων μέχρι την Πάτμο.