23.1.2016
Σε δημόσια διαβούλευση θέτει έως την 1η Φεβρουαρίου το υπουργείο Οικονομικών το σχέδιο νόμου «Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ενσωμάτωση οδηγίας 2014/49/ΕΕ) και άλλες διατάξεις» που μεταξύ άλλων αφορά την προστασία καταθέσεων σε περίπτωση που κάποια τράπεζα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα και προχωρήσει σε εκκαθάριση.
Όπως αναφέρει το υπουργείο το νομοσχέδιο «στοχεύει πρωταρχικώς στην καλλιέργεια εμπιστοσύνης των καταθετών σχετικά με την ασφάλεια των καταθέσεών τους στα πιστωτικά ιδρύματα. Συνεισφέρει έτσι σημαντικά στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μετάδοσης του κινδύνου μαζικών αναλήψεων από τα πιστωτικά ιδρύματα».
Το νομοσχέδιο εισάγει νέες ρυθμίσεις ως προς το επίπεδο, τους όρους και τις προϋποθέσεις κάλυψης των καταθέσεων (100.000 ευρώ), ενώ μειώνει στις 7 ημέρες την προθεσμία καταβολής της αποζημίωσης. Επίσης διευκρινίζει ποιες καταθέσεις εξαιρούνται της προστασίας, αλλά και σε ποιες περιπτώσεις το όριο προστασίας αυξάνεται έως και τις 300.000 ευρώ.
Ειδικότερα, «το ανώτατο όριο κάλυψης του συνόλου των καταθέσεων κάθε καταθέτη σε πιστωτικό ίδρυμα που καλύπτεται από το ΤΕΚΕ ορίζεται σε εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ. Το όριο αυτό ισχύει για το σύνολο των καταθέσεων που τηρούνται στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των καταθέσεων, το νόμισμα και τον τόπο κατάθεσης εντός της ΕΕ».
Η αποζημίωση θα δίνεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ) εντός επτά ημερών από την εκκαθάριση της τράπεζας.
Πότε το όριο προστασίας ανεβαίνει στις 300.000 ευρώ
Όπως ορίζεται «κατ’ εξαίρεση προστατεύονται με πρόσθετο όριο τριακοσίων χιλιάδων (300.000) ευρώ καταθέσεις στις οποίες πιστώνονται ποσά εντός μηνός από την ημερομηνία που έλαβε χώρα η αντίστοιχη δραστηριότητα και που προέρχονται αποδεδειγμένα από μία η περισσότερες από τις κατωτέρω δραστηριότητες και για χρόνο μέχρι έξι (6) μηνών από την ημέρα πίστωσης κάθε σχετικού ποσού:
α) από πώληση ή απαλλοτρίωση ιδιωτικής κατοικίας ή οικοπέδου, για το τίμημα ή την αποζημίωση που καταβάλλεται στον πωλητή που δεν ασχολείται κατ’ επάγγελμα με αγοραπωλησίες ακινήτων, ή ιδιοκτήτη,
β)από καταβολή οφειλής μεταξύ συζύγων, εφόσον το σχετικό ποσό έχει επιδικασθεί με δικαστική απόφαση,
γ) από καταβολή εφάπαξ ή και περιοδικών παροχών λόγω συνταξιοδότησης,
δ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω λύσης υπαλληλικής ή εργασιακής σχέσεως απασχόλησης,
ε) από καταβολή αποζημίωσης στους προσωρινά κρατηθέντες, κρατηθέντες ή καταδικασθέντες, οι οποίοι εν συνεχεία αθωώθηκαν σύμφωνα με την διάταξη 533 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας,
στ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω αναπηρίας ή λόγω σωματικής βλάβης που προκλήθηκε από αδικοπραξία,
ζ) από καταβολή ασφαλιστικών παροχών είτε από κοινωνική είτε από ιδιωτική ασφάλιση,
η) από καταβολή αποζημίωσης σε κληρονόμους λόγω θανάτου του κληρονομουμένου ή από καταβολή ποσών που προκύπτουν λόγω κληρονομικής διαδοχής.
Ποσά που πιστώνονται μετά την παρέλευση ενός μηνός από την αντίστοιχη δραστηριότητα θα λαμβάνονται υπόψη εφόσον αποδεικνύεται εγγράφως ότι προέρχονται από τη δραστηριότητα αυτή.
Ποιες καταθέσεις εξαιρούνται
Αντίθετα, της προστασίας εξαιρούνται:
– Οι καταθέσεις που τηρούνται από άλλα πιστωτικά ιδρύματα στο όνομά τους και για ίδιο λογαριασμό
– τα ίδια κεφάλαια του πιστωτικού ιδρύματος
– οι καταθέσεις που απορρέουν από συναλλαγές σε σχέση με τις οποίες έχει εκδοθεί τελεσίδικη ποινική καταδικαστική απόφαση για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες
– οι καταθέσεις χρηματοδοτικών ιδρυμάτων
– οι καταθέσεις των ΕΠΕΥ στο όνομά τους και για ίδιο λογαριασμό
– οι καταθέσεις των οποίων η ταυτότητα κατόχου ή δικαιούχου δεν έχει επαληθευθεί
– οι καταθέσεις των ασφαλιστικών επιχειρήσεων και των αντασφαλιστικών επιχειρήσεων
– οι καταθέσεις των οργανισμών συλλογικών επενδύσεων
– οι καταθέσεις των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης
– οι καταθέσεις δημόσιων αρχών
– οι πιστωτικοί τίτλοι εκδοθέντες από πιστωτικό ίδρυμα και υποχρεώσεις που προέκυψαν από αποδοχές ιδίων συναλλαγματικών και γραμματίων
– οι καταθέσεις του ΤΕΚΕ.
Η ανακοίνωση του υπουργείου
Ειδικότερα, όπως αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση το υπουργείο, «η Οδηγία 2014/49/ΕΕ καταργεί την Οδηγία 94/19/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαΐου 1994, περί των συστημάτων εγγύησης των καταθέσεων (ΣΕΚ), η οποία έχει ενσωματωθεί στην εθνική έννομη τάξη με το ν. 3746/2009 (ΦΕΚ Α΄ 27) ‘Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ), ενσωμάτωση των Οδηγιών 2005/14/ΕΚ για την υποχρεωτική ασφάλιση οχημάτων και 2005/68/ΕΚ σχετικά με τις αντασφαλίσεις και λοιπές διατάξεις’.»
» Η Οδηγία 2014/49/ΕΕ στοχεύει πρωταρχικώς στην καλλιέργεια εμπιστοσύνης των καταθετών σχετικά με την ασφάλεια των καταθέσεών τους στα πιστωτικά ιδρύματα. Συνεισφέρει έτσι σημαντικά στη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μετάδοσης του κινδύνου μαζικών αναλήψεων από τα πιστωτικά ιδρύματα. Με την εν λόγω Οδηγία θεσπίζονται κοινοί κανόνες για όλα τα ΣΕΚ, γεγονός που συμβάλλει στην εξάλειψη στρεβλώσεων και στην περαιτέρω ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς.
» Τα νέα στοιχεία του σχεδίου νόμου σε σχέση με τις προς κατάργηση προβλέψεις του ν. 3746/2009 αφορούν στα ακόλουθα:
- Εισάγει νέες ρυθμίσεις ως προς το επίπεδο, τους όρους και προϋποθέσεις κάλυψης (100.000€) και τη μείωση της προθεσμίας καταβολής αποζημίωσης σε επτά (7) ημέρες.
- Μεριμνά για προστασία άνω του ορίου των 100.000 ευρώ για ορισμένες περιπτώσεις καταθέσεων.
- Το ΤΕΚΕ οφείλει να διενεργεί τουλάχιστον ανά τριετία ασκήσεις προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.
- Για τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, θεσπίζεται ελάχιστο επίπεδο κεφαλαίων που οφείλει να διαθέτει ένα ΣΕΚ.
» Πέρα, όμως, από την προστασία των καταθετών, τα ΣΕΚ αποτελούν ουσιώδες μέρος της Πρότασης Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 806/2014 με σκοπό τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασφάλισης Καταθέσεων (ΕΣΑΚ). Εν προκειμένω, το ΕΣΑΚ θα αποτελεί τον τρίτο πυλώνα της υπό διαμόρφωση τραπεζικής ένωσης μαζί με τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό και τον Ενιαίο Μηχανισμό Εξυγίανσης.
» Η διαβούλευση διενεργείται για δέκα ημέρες έως και την 1η Φεβρουαρίου 2016 στην ιστοσελίδα του ΥΠΟΙΚ στον ιστόχωρο της Ανοιχτής Διακυβέρνησης
»Η ευρύτατη συμμετοχή όλων θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, προκειμένου το Υπουργείο Οικονομικών να εξετάσει τις προτάσεις και όπου κριθεί αναγκαίο να προβεί στις απαραίτητες τροποποιήσεις του σχεδίου νόμου, πριν αυτό κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή των Ελλήνων».