Ήταν Χριστούγεννα και ο Bobby Bogle ήταν μικρό παιδί, όταν ο πατέρας του, Rooster, του έδωσε ένα βαρύ, σιδερένιο γαλλικό κλειδί τυλιγμένο σε μια καφέ χάρτινη σακούλα, ως δώρο. Μπερδεμένος, ο τετράχρονος Bobby δεν ήξερε τι να κάνει με το δώρο – μέχρι που θυμήθηκε τον πατέρα του να του διηγείται «πολεμικές» ιστορίες για τον χρόνο που πέρασε κλεισμένος στις φυλακές του Τέξας έχοντας συλληφθεί για ληστεία. Ο Bobby αποφάσισε ότι το κλειδί ήταν ένα εργαλείο της οικογενειακής «τέχνης» και βγήκε κρυφά από το σπίτι νωρίς ένα πρωί, για να ληστέψει ένα παντοπωλείο της γειτονιάς. Όταν επέστρεψε σπίτι με μια κλεμμένη Coca-Cola στα χέρια, ο πατέρας του τον υποδέχτηκε σαν να είχε βάλει το νικητήριο γκολ σε τελικό ποδοσφαίρου.

Για τους Bogle, η εγκληματικότητα ήταν πράγματι οικογενειακή παράδοση.

Για το νέο του project, ο βραβευμένος με Πούλιτζερ δημοσιογράφος των New York Times, Fox Butterfield, αποφάσισε να βρει μια οικογένεια που ήταν εξοικειωμένη με το σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης. Αλλά, τελικά, βρήκε κάτι παραπάνω από αυτό: μια φατρία με έξι μέλη που σήμερα βρίσκονται σε διάφορες πολιτειακές φυλακές του Όρεγκον και συνολικά περίπου 60 ανθρώπους της που βρίσκονταν στη φυλακή ή τελούσαν υπό καθεστώς αναστολής ή απαγόρευσης από τη δεκαετία του 1920. Στο βιβλίο που προέκυψε, In My Father’s House: A New View of How Crime Runs in the Family (Στο Σπίτι του Πατέρα μου: Μια Νέα Όψη του πώς η Εγκληματικότητα Είναι Οικογενειακή Παράδοση), ο Butterfield εντόπισε διάφορα μέλη των Bogle μέσα και έξω από τη φυλακή και τα έπεισε να διηγηθούν τις ιστορίες τους, εξετάζοντας παράλληλα τους παράγοντες που συνέβαλαν στα δυσανάλογα μπλεξίματά τους με τον νόμο. Το VICE επικοινώνησε μαζί του για να μάθει τι σημαίνουν όλα αυτά, εν μέσω των νέων πολιτικών «νόμου και τάξης».

VICE: Γιατί επικεντρώθηκες στον ρόλο που παίζει η οικογένεια στην εγκληματική συμπεριφορά, δεδομένου του πόσες έρευνες δείχνουν ότι οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η φτώχεια, έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή;
Fox Butterfield: Αυτό που πραγματικά μου τράβηξε το ενδιαφέρον ήταν οι έρευνες που έχουν γίνει σε ΗΠΑ και Λονδίνο, οι οποίες εξετάζουν το κατά πόσο η εγκληματικότητα τείνει να είναι οικογενειακή παράδοση. Έχουμε την τάση να μη γράφουμε για τα εγκλήματα των λευκών στις ΗΠΑ – όλη η προσοχή δίνεται σε εγκλήματα που διαπράττονται από μαύρους. Ήθελα να βρω μια λευκή οικογένεια, για να προσπαθήσω να βγάλω τον φυλετικό παράγοντα από την εξίσωση. Παρόλο που οι μελέτες αυτές υπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια, κανείς δεν έκανε ποτέ τίποτα με όλη αυτήν την έρευνα. Κανείς δεν προσπάθησε να δει γιατί η οικογένεια συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο.

Γιατί πιστεύεις ότι δεν έχουν γίνει ευρύτερα γνωστές οι έρευνες για τον τρόπο που μπορεί η οικογένεια να επηρεάσει την εγκληματική συμπεριφορά;
Όταν μίλησα με ορισμένους εγκληματολόγους για αυτό, η αίσθησή τους ήταν ότι πολλοί Αμερικανοί εγκληματολόγοι σχεδόν φοβούνται να επικεντρωθούν στην οικογένεια ως παράγοντα εγκληματικότητας, επειδή μέχρι πρόσφατα, αν κάποιος ισχυριζόταν ότι υπάρχει μια οικογενειακή σύνδεση ή μια βιολογική/γενετική σύνδεση με το έγκλημα, θα κατηγορούνταν για ρατσισμό. Πολλοί εγκληματολόγοι έστρεψαν αλλού την προσοχή τους για αυτόν τον λόγο. Ξεκίνησαν να εστιάζουν στις κακόφημες γειτονιές, τη φτώχεια, τις συμμορίες και τα ναρκωτικά. Η οικογένεια αγνοήθηκε, παρόλο που υπήρχαν αυτές οι μελέτες. Όταν είδα πόσο εκτεταμένη έρευνα είχε γίνει πάνω σε αυτό, απλώς αποφάσισα να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία.

Σε τι στοχεύει, λοιπόν, περισσότερο το βιβλίο σου: στην εγκληματολογική ανάλυση ή την παράθεση του οικογενειακού ιστορικού των Bogle;
Προσπαθεί να συνδυάσει και τα δύο. Το θεωρητικό υπόβαθρο για το βιβλίο είναι όλες αυτές οι μελέτες με τα στατιστικά στοιχεία που δείχνουν ότι η εγκληματική συμπεριφορά είναι οικογενειακή παράδοση. Αυτό είναι το πλαίσιο για το βιβλίο, αλλά στη συνέχεια ο πυρήνας του είναι οι ιστορίες των ίδιων των Bogle. Ελπίζω ότι είναι ένας επιτυχημένος τρόπος παντρέματος αυτών των δύο.

Λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που ενέχει το να καταδικάζεις ανθρώπους με βάση την προέλευσή τους, ποια συμπεράσματα νομίζεις ότι μπορούν να βγουν από μια οικογένεια όπως οι Bogle, πέρα από το ότι ένας τεράστιος αριθμός των μελών της έχει παρανομήσει;
Όταν μίλησα με τα μέλη της οικογένειας Bogle, όλοι μου είπαν εξ αρχής πως όταν ήταν πολύ μικροί, ο πατέρας τους και η μητέρα τους -μερικές φορές και οι θείες/θείοι τους-, όπως και τα μεγαλύτερα μέλη της οικογένειας, τους έπαιρναν έξω μαζί τους, για να διαπράξουν μαζί εγκλήματα. Μάθαιναν ότι οι παρανομίες ήταν μέρος της οικογενειακής δραστηριότητας. Αυτή ήταν η δουλειά τους. Ο Rooster Bogle έβγαζε έξω τους γιους του μια φορά την εβδομάδα, για να επισκεφτούν μια φυλακή κοντά στο Σάλεμ του Όρεγκον όπου έμεναν, ένα μεγάλο σωφρονιστικό ίδρυμα στα περίχωρα της πόλης και δείχνοντάς τους τη φυλακή, τους έλεγε, «Κοιτάξτε καλά μπροστά σας, αγόρια, επειδή όταν μεγαλώσετε, εδώ θα μένετε».

Δεν το εκλάμβαναν ως προειδοποίηση. Το εκλάμβαναν ως πρόκληση και πίστευαν ότι αυτό έπρεπε να κάνουν. Κατέληξαν να θεωρούν ότι το να είναι εγκληματίες ήταν κάτι τιμητικό για την οικογένειά τους. Οι εγκληματολόγοι το αποκαλούν αυτό «θεωρία της κοινωνικής μάθησης» – είναι μια διαδικασία μίμησης. Ψάχνοντας λίγο βαθύτερα, έμαθα αυτό στο οποίο οι εγκληματολόγοι αναφέρονται ως «κοινωνικό έλεγχο», το οποίο σημαίνει ότι δεν είχαν πολλούς ισχυρούς δεσμούς. Δεν είχαν κανέναν κοινωνικό δεσμό, δεν είχαν έρθει κοντά με κανέναν δάσκαλό τους και δεν πήγαιναν στους Προσκόπους. Δεν έπαιζαν σε κάποια ομάδα μπέιζμπολ. Δεν πήγαιναν στην εκκλησία ή στο κατηχητικό. Δεν ανήκαν σε άλλες κοινωνικές ομάδες και δεν είχαν άλλα πρότυπα, πέρα από την οικογένειά τους. Οι μόνοι τους δεσμοί ήταν με μέλη της οικογένειάς τους, τα οποία ήδη γίνονταν εγκληματίες.

Πώς απέφυγες επικίνδυνα συμπεράσματα σχετικά με την κληρονομικότητα και το έγκλημα;
Ξεκίνησα να ενδιαφέρομαι για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσουν τα γονίδια, επειδή, μετά την αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, οι εγκληματολόγοι είναι πλέον σε θέση να ξεκινήσουν να μιλάνε για τον πιθανό ρόλο της γενετικής στην εγκληματικότητα. Αυτό ήταν πραγματικά αδύνατο να γίνει μέχρι πολύ πρόσφατα, επειδή αν ισχυριζόσουν ότι η βιολογία ή τα γονίδια παίζουν κάποιο ρόλο στην εγκληματικότητα, θα χαρακτηριζόσουν ρατσιστής ή Ναζί. Υπάρχουν, όμως, τώρα εγκληματολόγοι που εργάζονται πάνω σε αυτό και ανακαλύπτουν κάποια γονίδια που, σε συνδυασμό με ένα οικογενειακό περιβάλλον όπως εκείνο των Bogles, μπορούν να δείξουν ότι υπάρχει προδιάθεση προς ένα είδος συμπεριφοράς.

Φυσικά, αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι το γονίδιο που μπορεί να κάνει τους ανθρώπους πιο παρορμητικούς, κάτι που δεν τους κάνει απαραίτητα εγκληματίες, αλλά συχνά αποτελεί πρόδρομο της εγκληματικής δραστηριότητας. Το διερεύνησα αυτό, αλλά δεν είμαι γενετιστής. Δεν είμαι επιστήμονας, επομένως μπορώ να φτάσω μέχρι ένα σημείο μόνο. Έχει ξεκινήσει να γίνεται ενδιαφέρουσα δουλειά σήμερα σχετικά με τον ρόλο της γενετικής, αλλά οι άνθρωποι που εμπλέκονται σε αυτήν την έρευνα τονίζουν ότι δεν υπάρχει σε καμία περίπτωση κάποιο εγκληματικό γονίδιο. Υπάρχουν χιλιάδες από αυτά τα γονίδια και μόνο αν ορισμένα συνδυαστούν με ένα οικογενειακό περιβάλλον όπως αυτό των Bogle, μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα για την εγκληματικότητα. Πρέπει να υπάρχουν και τα δύο – το περιβάλλον και τα γονίδια.

Δεν φοβάσαι ότι οι ιδέες σου σχετικά με την κληρονομικότητα της εγκληματικής συμπεριφοράς θα μπορούσε να ερμηνευτεί με επικίνδυνο τρόπο στην εποχή των πολιτικών πάταξης του εγκλήματος τύπου DonaldTrump;
Βασικά, έχω σταματήσει να προσπαθώ να προβλέψω τι μπορεί να κάνει ο Trump. Ελπίζω ότι το βιβλίο θα είναι σε θέση να σταθεί από μόνο του και δεν θα εγκλωβιστεί σε μια φιλονικία μεταξύ δεξιών και αριστερών ή οπαδών και πολέμιων του Trump. Δεν προσπαθώ να ισχυριστώ ότι ορισμένες οικογένειες είναι καταδικασμένες λόγω της έμφυτης κληρονομικότητάς τους και ότι δεν θα μπορέσουν ποτέ να αλλάξουν, επειδή βλέπω ότι κάποιοι άνθρωποι αλλάζουν. Νομίζω, όμως, ότι θα είχαμε ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, εάν είχαμε μεγαλύτερη επίγνωση του τρόπου με τον οποίο η εγκληματικότητα μπορεί να είναι μια οικογενειακή παράδοση. Θα μπορούσαμε να προσπαθήσουμε να δουλέψουμε με αυτούς ανθρώπους που είναι μέλη αυτών των οικογενειών, όταν είναι νέοι. Όσο νωρίτερα καταφέρεις να κάνεις τους ανθρώπους να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, τόσο πιο εύκολο είναι. Αν περάσει καιρός, κατασταλάζουν.

Πώς νομίζεις ότι επιβίωσε αυτή η νοοτροπία σε μια οικογένεια όπως οι Bogle για τόσες γενιές;
Αυτού του είδους η νοοτροπία για την οποία μιλάς θεμελιώθηκε στην οικογένειά τους. Κρατούσαν αυτές τις παραδόσεις και είχαν αυτήν τη νοοτροπία. Ήταν περήφανοι για αυτήν. Ο Rooster έκανε μικρά τατουάζ στα παιδιά του. Ουσιαστικά, είναι μερικές τελείες στο αριστερό μάγουλο, ακριβώς κάτω από το αριστερό μάτι του κάθε παιδιού του. Τους είπε ότι ήταν ένα τσιγγάνικο σημάδι, αλλά στην πραγματικότητα ήταν ένα σημάδι που είχαν οι κρατούμενοι στις ομοσπονδιακές φυλακές στη δεκαετία του ’50 και του ’60. Δεν νομίζω ότι συνεχίζεται αυτή η παράδοση, αλλά εκείνην την εποχή ήταν αρκετά διαδεδομένη.

Φαίνεται ότι δεν ήταν μόνο θέμα επιβίωσης για τους Bogle, αλλά σχεδόν υπερηφάνειας – και το ζητούμενο ήταν να απορριφθούν οι αξίες της κοινωνίας.
Με κάποιον τρόπο, αυτό γίνεται μέρος της οικογενειακής ταυτότητας. Σε αυτό πιστεύουν. Οι Bogle ήταν επίσης μια κλειστή κλίκα. Έκανα παρέα μόνο μεταξύ τους, δεν είχαν πολλούς άλλους φίλους και δεν επέτρεπαν στα παιδιά τους να παίζουν με παιδιά άλλων οικογενειών. Απλώς έπαιζαν με τους δικούς τους συγγενείς και αυτός ήταν ένας ακόμη παράγοντας στην ιστορία τους. Δεν ήθελαν να μάθουν οι υπόλοιποι για τη ζωή τους, οπότε όλα τα παιδιά μεγάλωναν σε γνώριμα μέρη, των γονιών τους ή των θείων τους και των παππούδων τους και δεν ήξεραν πολλά για άλλους ανθρώπους. Επομένως, ο αποκλεισμός από την υπόλοιπη κοινωνία ήταν ένας σημαντικός παράγοντας.

Νομίζεις ότι αυτή η ιστορία είναι περισσότερο για τη φτώχεια και την έλλειψη ευκαιριών ή για αυτήν τη μοναδική κοσμοθεωρία που κληροδοτήθηκε; Είναι μια επιλογή-μονόδρομος;
Έχω δυσκολευτεί με αυτό. Οι Bogle είναι μια μη προνομιούχα λευκή οικογένεια. Δεν έχουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Αφροαμερικανοί λόγω του σκούρου δέρματος και οι άνθρωποι δεν έχουν προκαταλήψεις εναντίον τους. Αλλά βλέπουν τον κόσμο με έναν τρόπο που τους κάνει να πιστεύουν ότι αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα είναι να διαπράττουν εγκλήματα και νιώθουν ότι είναι τιμή τους να εγκληματούν. Για αυτούς, είναι στην κουλτούρα τους.

Χωρίς να θέλω να αμφισβητήσω αυτά που λες, πώς αποφεύγεις τον στιγματισμό ανθρώπων με μια τέτοια δουλειά ή το να προάγεις την ιδέα ότι είναι καταδικασμένοι λόγω τους αίματός τους;
Αναφέρω μερικά παραδείγματα ανθρώπων που κατάφεραν να ξεφύγουν από αυτό. Η Tammie Bogle είναι ένα βαθιά θρησκευόμενο άτομο. Παρόλο που πολλοί από τους αδελφούς της και μερικά από τα παιδιά της αντιμετώπισαν προβλήματα με τον νόμο και κατέληξαν στη φυλακή, η δύναμή της και η σχέση της με τη θρησκεία τη βοήθησαν να ακολουθήσει μια πολύ καλή πορεία. Η Ashley Bogle, αν και περιβάλλεται από ανθρώπους που διαπράττουν εγκλήματα, αποφάσισε από νωρίς ότι δεν ήθελε κάτι τέτοιο. Δεν ήταν γι’ εκείνην αυτός ο τρόπος ζωής και επικεντρώθηκε στις σπουδές της στο σχολείο. Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι έχουν προδιαγεγραμμένη πορεία. Κάνουν επιλογές στη ζωή τους. Δεν θα έλεγα ότι όλοι στην οικογένεια θα γίνουν εγκληματίες. Υπάρχουν μονοπάτια για να ξεφύγουν από αυτό.