Το «Εξαρχείων Αλφαβητάριο 1840-1975, ένας μη χρηστικός οδηγός της καταποντισμένης μυθικής πολιτείας και των όμορων συνοικισμών» είναι ένα χορταστικό βιβλίο-ντοκουμέντο του Γιάννη Φούντα με μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον. 

Τα Εξάρχεια έχουν ιστορία / έξω οι βιαστές και η ναρκομαφία!», αξίωνε ένα πρόσφατο σύνθημα. Πράγματι τα Εξάρχεια και ιστορία μεγάλη είναι από μόνα τους και ιστορική κληρονομιά διαθέτουν όντας μια ιδιαίτερη εξαρχής αθηναϊκή συνοικία  – μια ιστορία που ωστόσο ελάχιστοι από όσους είτε αναφέρονται απαξιωτικά ή φοβικά ή…κατακτητικά σε αυτή είτε πάλι ζουν, συχνάζουν ή δραστηριοποιούνται ποικιλοτρόπως εκεί γνωρίζουν σε βάθος. Το «κενό» αυτό φιλοδόξησε να καλύψει ο συγγραφέας του «Αναρχικού Λεξικού» (2015) με το γλαφυρό, καλογραμμένο, επίκαιρο όσο και απολαυστικό πόνημά του «Εξαρχείων Αλφαβητάριο 1840-1975, ένας μη χρηστικός οδηγός της καταποντισμένης μυθικής πολιτείας και των όμορων συνοικισμών».

Ιδού τι επιδαψίλευσα ξεφυλλίζοντάς το:  

• Από μια ειρωνεία της τύχης, ένα πολυκατάστημα – το πρώτο μάλιστα της πρωτεύουσας – το «συγκρότημα μαγαζείων» του Ηπειρώτη έμπορου Βασίλη Έξαρχου που χτίστηκε αρχές δεκαετίας του 1880 στο τρίστρατο Θεμιστοκλέους, Σολωμού και Σπ. Τρικούπη ονομάτισε την συνοικία που έμελλε να εξελιχθεί στην πιο ανυπότακτη και «αντιεμπορική» της Ελλάδας, αν όχι όλης της Ευρώπης! Η ίδια η πλατεία Εξαρχείων περιγράφεται την ίδια εποχή ως ένα «ανώνυμο, γυμνό πλάτωμα που έδερναν τα ανεμοβρόχια» και ανέσκαπταν τακτικά οι χείμαρροι που κατέβαιναν ορμητικά από τον Λυκαβηττό μέσω των κατοπινών οδών Αραχώβης και Βαλτετσίου.

Σταδιακά αποκτά περισσότερα κτίρια, καταστήματα, καφενεία, σινεμά, θέατρα, οίκους ανοχής επίσης κι έναν μικρό κήπο τον οποίο μάλιστα δημοσίευμα της Βραδυνής του 1926 χαρακτηρίζει υπόδειγμα καθώς «παρότι ελάχιστος, συντηρείται καλύτερα από όλους τους δημοσίους κήπους των Αθηνών». Όσο για τον λόφο του Στρέφη, τον αρχαίο Αγχεσμό, ήταν τότε ο μισός νταμάρι. Ο υπόλοιπος φιλοξενούσε προπολεμικά μαντριά, κοτέτσια, υπαίθριο χεσότοπο, υπήρξε επίσης καταφύγιο για «συμμορίες» χαμινιών. Περνώντας στο δημόσιο το 1914 ο λόφος δενδροφυτεύθηκε, όμως οι δολιοφθορές και οι αξιώσεις κληρονόμων ώθησαν τους περίοικους τον Ιανουάριο του 1926 να διαδηλώσουν κρατώντας κομμένα δέντρα.

Διαβάστε εδώ περισσότερα και δείτε σπάνιο φωτογραφικό υλικό lifo.gr