Έντεκα αλλαγές στα capital controls

 16.3.2016

Δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ (Τεύχος Β’, Αρ.Φύλλου 684, 15/03/2016) απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου με την οποία επιτρέπεται η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη (σπάσιμο) των προθεσμιακών καταθέσεων και παρέχεται η δυνατότητα πρόωρης αποπληρωμής του 50% του ανεξόφλητου υπόλοιπου δανείου, σε περιπτώσεις εκποίησης του ενυπόθηκου ακινήτου.

Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργού Οικονομικών:

«Απαγορεύεται η πρόωρη εξόφληση ποσοστού άνω του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 11/3/2016.

Εξαιρούνται του περιορισμού του προηγούμενου εδαφίου: α) η αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, β) η αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου, και γ) η αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου, το οποίο, προς εξασφάλιση του δανείου, βαρύνεται με εμπράγματη ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα για την εξόφληση του δανείου συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του πωλητή ότι θα προσκομίσει στο πιστωτικό ίδρυμα το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας του ακινήτου το αργότερο εντός μηνός από την κατά τα ανωτέρω πρόωρη εξόφληση του δανείου. Τυχόν απαιτούμενες λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθούμενη διαδικασία και τους επιμέρους, ειδικότερους όρους εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου, δύναται να καθορίζει με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών».

Παράλληλα, με τη νέα χαλάρωση των capital controls διπλασιάζεται στα 1.000 ευρώ από 500 ευρώ που ήταν έως σήμερα το όριο της μεταφοράς χρημάτων από την Ελλάδα στο εξωτερικό.

Επίσης, για τους επιτηδευματίες αυξάνεται το όριο συναλλαγών που διεκπεραιώνεται απευθείας από τα τραπεζικά ιδρύματα χωρίς την απαραίτητη έγκριση της Ειδικής Επιτροπής στα 10.000 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά το άνοιγμα λογαριασμών:

α) Για την εξυπηρέτηση νομικών προσώπων, ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, οι οποίοι έως σήμερα δεν είχαν κανέναν λογαριασμό σε καμία τράπεζα που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα.

β) Πλέον, θα επιτρέπεται η μεταφορά του λογαριασμού διαχείρισης μισθοδοσίας του οποιουδήποτε εργοδότη από το ένα πιστωτικό ίδρυμα στο άλλο, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργοδότης στο δεύτερο πιστωτικό ίδρυμα (δηλαδή εκεί που μεταφέρει τον λογαριασμό μισθοδοσίας) τηρεί ήδη λογαριασμό. Στην περίπτωση αυτή, οι εργαζόμενοι θα έχουν το δικαίωμα ανάληψης μετρητών από το ένα εκ των δύο πιστωτικών ιδρυμάτων, εκτός και αν διέθεταν ήδη λογαριασμούς και στις δύο τράπεζες.

γ) Επίσης, οι φοιτητές και οι σπουδαστές διαθέτουν το δικαίωμα να ανοίγουν λογαριασμό κατάθεσης ή όψεως και να προσθέτουν συνδικαιούχο στον λογαριασμό που ήδη έχουν εφόσον ο τόπος σπουδών είναι διαφορετικός από τον μέχρι τώρα τόπο της μόνιμης κατοικίας τους και υπό την προϋπόθεση ότι δεν είχαν μέχρι σήμερα άλλο λογαριασμό.

Σύμφωνα με την απόφαση του κ. Τσακαλώτου οι νέες αλλαγές στο καθεστώς των περιορισμών της κίνησης κεφαλαίων αφορά τις εξής περιπτώσεις:

1) Επιτρέπεται ειδικώς η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από πιστωτικά ιδρύματα έως του ποσού των χιλίων (1.000) ευρώ ανά κωδικό πελάτη (Customer ID) και ανά ημερολογιακό μήνα, μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των πιστωτικών ιδρυμάτων, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πιστωτικό ίδρυμα με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.»

2) Επιτρέπεται η αποδοχή και εκτέλεση εντολών μεταφοράς κεφαλαίων προς το εξωτερικό από τα εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος ιδρύματα πληρωμών, συμπεριλαμβανομένων των αντιπροσώπων αυτών, καθώς και από ιδρύματα πληρωμών άλλων κρατών μελών της Ε.Ε. που παρέχουν νομίμως μέσω αντιπροσώπων τους στην Ελλάδα ή μέσω της εταιρείας Ελληνικά Ταχυδρομεία Α.Ε., υπηρεσίες εμβασμάτων (money remittance) έως του ποσού των 1.000 ευρώ ανά φυσικό πρόσωπο/πληρωτή ανά ημερολογιακό μήνα, και μέχρι μηνιαίου ορίου σε ευρώ για το σύνολο των ανωτέρω παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών, το οποίο θα ορίζει και θα κατανέμει ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών με απόφασή της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών. Το όριο ανά πάροχο Υπηρεσιών Πληρωμών, τον ακριβή τρόπο υπολογισμού του οποίου ορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών, νοείται ως το υπόλοιπο που προκύπτει σε μηνιαία βάση κατόπιν συμψηφισμού των εισερχομένων (προς την Ελλάδα) με τα εξερχόμενα (προς το εξωτερικό) εμβάσματα που έχουν διενεργηθεί μέσω του παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών

3) Απαγορεύεται: α) να ανοίγονται νέοι λογαριασμοί όψεως ή καταθετικοί και να προστίθενται συνδικαιούχοι στους ήδη υφιστάμενους, εφόσον με το ως άνω άνοιγμα λογαριασμού ή προσθήκη συνδικαιούχου δημιουργείται νέος κωδικός πελάτη (Customer ID), και β) να ενεργοποιούνται αδρανείς λογαριασμοί.

4) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού μέσω της δημιουργίας νέου κωδικού πελάτη (Customer ID) και για τις ακόλουθες συναλλαγές, η αναγκαιότητα των οποίων πρέπει να τεκμηριώνεται εγγράφως από τον αρμόδιο φορέα και με την προϋπόθεση υποβολής υπεύθυνης δήλωσης από τον αιτούντα ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός μέσω του οποίου αυτές μπορούν να διενεργηθούν: εξυπηρέτηση νομικών προσώπων, όπως και ατομικών επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών, που δεν διαθέτουν λογαριασμό εξυπηρέτησης της δραστηριότητας τους σε κανένα πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα.

5) Επιτρέπεται η μεταφορά του λογαριασμού διαχείρισης μισθοδοσίας ενός εργοδότη από ένα πιστωτικό ίδρυμα σε άλλο, στο οποίο αυτός ήδη τηρεί λογαριασμό, και το, συνεπεία της μεταφοράς αυτής, άνοιγμα λογαριασμών μισθοδοσίας των εργαζόμενων στο τελευταίο πιστωτικό ίδρυμα. Οι εργαζόμενοι στην περίπτωση αυτή θα έχουν δικαίωμα ανάληψης μετρητών από το ένα από τα δύο πιστωτικά ιδρύματα, εκτός εάν κωδικοί πελάτη (customer id) προϋπήρχαν και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα. Ο καθορισμός του πιστωτικού ιδρύματος, από το οποίο ο εργαζόμενος θα έχει δικαίωμα ανάληψης μετρητών, βάσει του κωδικού πελάτη (customer id), γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του. Η ανωτέρω δήλωση κατατίθεται και στα δύο πιστωτικά ιδρύματα.»

6) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως ή η προσθήκη συνδικαιούχου σε υφιστάμενο λογαριασμό, σε πρόσωπα που φέρουν την ιδιότητα του φοιτητή ή σπουδαστή, εφόσον ο τόπος σπουδών είναι διαφορετικός από τον μέχρι τώρα τόπο μόνιμης κατοικίας τους, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίσταται άλλος διαθέσιμος λογαριασμός στο όνομά τους με την ιδιότητα του δικαιούχου ή συνδικαιούχου. Για την πιστοποίηση της φοιτητικής και σπουδαστικής ιδιότητας, απαιτείται βεβαίωση εγγραφής στο τρέχον εξάμηνο από Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πανεπιστημιακής ή Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Κολλέγιο, Κέντρο Ελευθέρων Σπουδών, Κέντρο Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης ή σχολή επαγγελματικής κατάρτισης ή μαθητείας.

7) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού όψεως ή καταθέσεως σε φοιτητές ή σπουδαστές που, κατά το ακαδημαϊκό έτος 2015-2016, συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών-σπουδαστών ERASMUS και η ύπαρξη λογαριασμού αποτελεί προϋπόθεση για την καταβολή της προβλεπόμενης αποζημίωσης, εφόσον δεν υπάρχει άλλος διαθέσιμος λογαριασμός του οποίου είναι δικαιούχοι ή συνδικαιούχοι. Για την πιστοποίηση της συμμετοχής των προαναφερόμενων φοιτητών ή σπουδαστών στα εν λόγω προγράμματα απαιτείται η σχετική βεβαίωση της σχολής φοίτησης.

8) Επιτρέπεται το άνοιγμα λογαριασμού για την καταβολή παροχών υγείας και επιδοτήσεων από δημόσιους φορείς, υπό την προϋπόθεση ότι ο λογαριασμός θα τροφοδοτείται μόνο από το φορέα που παρείχε την έγγραφη τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα ανοίγματος λογαριασμού στη συγκεκριμένη τράπεζα.

9) Απαγορεύεται η πρόωρη εξόφληση ποσοστού άνω του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου σε πιστωτικό ίδρυμα, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί στις 11/3/2016. Εξαιρούνται του περιορισμού του προηγούμενου εδαφίου: α) η αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό, β) η αποπληρωμή μέσω χορήγησης νέου δανείου, με σκοπό την αναδιάρθρωση, υπό την προϋπόθεση ότι το ποσό του νέου δανείου είναι ίσο τουλάχιστον με το ποσό του ανεξόφλητου κεφαλαίου του αρχικού δανείου, και γ) η αποπληρωμή στεγαστικού δανείου με σκοπό την πώληση του ακινήτου, το οποίο, προς εξασφάλιση του δανείου, βαρύνεται με εμπράγματη ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση ότι το αίτημα για την εξόφληση του δανείου συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση του πωλητή ότι θα προσκομίσει στο πιστωτικό ίδρυμα το συμβόλαιο της αγοραπωλησίας του ακινήτου το αργότερο εντός μηνός από την κατά τα ανωτέρω πρόωρη εξόφληση του δανείου. Τυχόν απαιτούμενες λεπτομέρειες σχετικά με την ακολουθούμενη διαδικασία και τους επιμέρους, ειδικότερους όρους εφαρμογής του προηγούμενου εδαφίου δύναται να καθορίζει με απόφαση της η Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών.

10) Επιτρέπεται η πρόωρη, μερική ή πλήρης, λήξη των προθεσμιακών καταθέσεων.

11) Επιτρέπονται συναλλαγές νομικών προσώπων ή επιτηδευματιών προς το εξωτερικό στο πλαίσιο των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων, που δεν υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, η καθεμία, ανά πελάτη, ανά ημέρα, κατόπιν προσκόμισης των σχετικών τιμολογίων και λοιπών παραστατικών και δικαιολογητικών, τα οποία θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση με την οποία τα ανωτέρω πρόσωπα δηλώνουν ότι τα ως άνω προσκομισθέντα έγγραφα είναι γνήσια και δεν έχουν προσκομισθεί σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα. Οι ως άνω συναλλαγές θα διεκπεραιώνονται απευθείας από το δίκτυο των καταστημάτων των πιστωτικών ιδρυμάτων, με πίστωση του λογαριασμού του αντισυμβαλλομένου και θα υπολογίζονται εντός του εβδομαδιαίου ορίου που ορίζεται από την Επιτροπή Έγκρισης Τραπεζικών Συναλλαγών για κάθε πιστωτικό ίδρυμα.